اسپلیتر چیست و چه کاربردی دارد؟ آموزش نحوه نصب صحیح اسپلیتر

اگر در خانه یا محل کار خود از سرویس اینترنت پرسرعت ای دی اس ال استفاده می کنید، احتمالا نام دستگاهی به نام اسپلیتر را شنیده اید. اما ممکن است هنوز با نحوه کار این دستگاه به طور دقیق آشنا نباشید.

در این مقاله از طوطی کالا درباره اینکه نویز گیر مودم چیست یا همان splitter چیست آشنا میشوید و به نحوه کار اسپلیتر و تاثیر آن روی خط اینترنت ADSL خواهیم پرداخت، پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

راهنمای خرید اسپلیتر

اسپلیتر چیست؟

نویزگیر مودم یا اسپلیتر splitter که به آن میکروفیلتر Micro Filter Splitter هم گفته میشود نام قطعه ای الکترونیکی به ابعاد یک قوطی کبریت است که عمل تفکیک امواج صوتی (تلفنی) و دیتا را بر روی خط تلفن انجام می دهد. اسپیلیتر در لغت به معنای جدا ساز یا تقسیم کننده میباشد و در عمل کار جدا سازی صدا (voic) از دیتا (data) را بر روی خطوط adsl انجام میدهد.

در یک سمت اسپلیتر یک سوکت و در طرف مقابل آن دو سوکت قرار دارد. بالای هر کدام از سوکت ها یک اسم نوشته شده است. سوکتی که تنها در یک طرف اسپلیتر قرار دارد Line نام داشته و دو سوکت دیگر در طرف مقابل، Phone و Modem نام دارد. در برخی از اسپلیترها به جای نام این دو سوکت، از عکس تلفن و مودم برای مشخص کردن سوکت ها استفاده می شود.

اسپیلیتر چه مشکلی را حل می کند؟

همان طور که می دانید سرویس اینترنت ADSL روی خط تلفن راه اندازی می شود. قبل از آمدن ADSL، کابل های مسی تلفن برای انتقال صوت طراحی شده بودند. امواج صوت در بازه فرکانسی ۳۰۰ هرتز تا ۳.۴ کیلوهرتز قرار دارد.

بعد از آن ADSL روی خطوط مخابرات ارائه شد. امواج ADSL در بازه فرکانسی ۲۵ کیلوهرتز تا ۱.۱ مگاهرتز قرار دارند. این تفاوت بازه فرکانسی، موجب شده تا بتوان از خطوط تلفن به طور همزمان برای انتقال سیگنال های صوتی و ADSL بدون تداخل استفاده کرد.

آموزش نحوه صحیح اتصال اسپلیتر به مودم و خط تلفن

یکی از مشکلاتی که با راه اندازی اینترنت پرسرعت به وجود می آید پارازیتی است که روی خط تلفن ایجاد می شود. این پارازیت یا همان نویز باعث خواهد شد تا در هنگام مکالمه صدای واضحی دریافت و ارسال نشود. بنابراین همیشه در کنار خرید یک مودم باید دستگاه کوچک دیگری به نام اسپلیتر که البته قیمت چندانی هم ندارد را نیز تهیه کنید.

مشکل دیگر قطعی تلفن هنگام استفاده از اینترنت و یا قطعی اینترنت هنگام برقراری تماس تلفنی میباشد. این مشکلات هم همگی به دلیل استفاده نادرست از اسپیلیتر splitter میباشد. یا این قطعه خراب شده است و یا آن را به درستی نصب نکرده اید.

تشریح مدار داخلی اسپلیتر

در داخل اسپلیتر یک مدار الکترونیکی و ۳ پورت وجود دارد. مدار الکترونیکی اسپلیتر از یک خازن و سیم پیچ و مقاومت تشکیل شده است. به این مدار فیلتر پایین گذر گفته می شود. کار اسپلیتر گرفتن فرکانس بالای ADSL از روی خط تلفن و انتقال تنها سیگنال های صوتی به سمت دستگاه تلفن است. در اسپلیتر سیگنال ورودی از Line مستقیم به پورت ADSL می رود. اما سیگنال ورودی برای خارج شدن از پورت Phone از مدار الکترونیکی که در بالا بیان کردیم می گذرد.

عکس مدار داخلی اسپلیتر مودم

زمانی که خازن به صورت سری در مدار قرار می گیرد، فرکانس بالا نمی تواند از آن عبور کند. به همین صورت اگر در مدار یک سیم پیچ به صورت سری قرار داده شود مانع از عبور فرکانس بالا می شود. بنابراین می توان اینگونه بیان کرد سیمی که از سوکت Line به سمت سوکت Phone می رود، از فیلتر پایین گذر عبور می کند. در فیلتر پایین گذر ما از خازن و یک سیم پیچ برخورداریم که مانع از عبور فرکانس های بالا یا همان فرکانس های ADSL می شوند. به این ترتیب از خروجی Phone تنها سیگنال های صوتی خارج می شوند.

نحوه اتصال اسپلیتر به مودم و تلفن

اسپلیتر مودم از یک ورودی خط تلفن و دو خروجی برای مودم و تلفن تشکیل شده است. محل قرارگیری اسپلیتر باید در نزدیک ترین نقطه به ورودی سیم تلفن به خانه باشد و پس از آن سیم کشی به سمت مودم و تلفن انجام شود.

برای نصب و راه اندازی اسپلیتر باید سوکت خط تلفن را به ورودی اسپلیتر وصل کنید که معمولا با کلمه Line نشان داده می شود.

نحوه صحیح اتصال اسپلیتر به مودم و خط تلفن

سپس به دو خروجی تعبیه شده در آن سمت اسپلیتر سوکت های متصل به مودم و تلفن را وصل کنید. برای تشخیص سوکت مخصوص مودم و تلفن روی یکی از خروجی ها کلمه Modem یا تصویر یک کامپیوتر و روی خروجی دیگر کلمه Phone یا تصویر تلفن قرار داده می شود.

سپس هر یک از سیم های خروجی را می توانید به تلفن و مودم وصل کنید. با استفاده از اسپلیتر مودم نویز تلفن از بین می رود و از قطع و وصل شدن اینترنت نیز جلوگیری می کند. به نحوه اتصالات باید دقت کنید، در صورتی که اتصال اشتباه باشد ممکن است صدای بوق خط تلفن قطع شود یا اینترنت وصل نشود.

آیا اسپلیتر باعث کندی سرعت میشه؟

اگر اسپلیتر به درستی نصب بشه نباید در سرعت مودم شما تاثیری داشته باشه، بلکه باید کیفیت اینترنت بالاتری دریافت کنید. برای اطمینان از اینکه اسپلیتر تاثیری روی قدرت سیگنال شما نداشته، قدرت سیگنال رو قبل و بعد نصب اسپلیتر اندازه بگیرید. خیلی کم پیش میاد که نصب اسپیلتر باعث کاهش سرعت اینترنت بشه، اما اگر به هر دلیلی سرعت اینترنت تون بعد از نصب اسپلیتر کم شد، بهتره که کلا خط تلفن رو از خط ADSL جدا کنید.

تفاوت فیلتر و اسپلیتر مودم

اگرچه بسیاری این دو واژه را در جای یکدیگر به کار می برند اما این دو اگر چه کارکردی شبیه به هم دارند اما در واقع دو قطعه متفاوتند و ظاهر متفاوتی نیز دارند. در مورد اسپلیتر مودم که در بالاتر بحث شد و چیستی آن نیز کاملا مشخص گشت.

اما یک فیلتر نیز مانند همین اسپلیتر به جداسازی فرکانس ها می پردازد. با این تفاوت که یک ورودی و یک خروجی دارد. این یک خروجی هم برای اتصال به دستگاه تلفن است. به این ترتیب از یک فیلتر برای مودم ADSL استفاده نمی شود و صرفا می تواند با حذف فرکانس های اضافی، کیفیت سیگنال خط تلفن و به طبع کیفیت مکالمه را افزایش دهند.

عکس اسپلیتر مودم

شرکت های سازنده اسپلیتر مودم

برندها و شرکت های مختلفی اقدام به تولید و عرضه اسپلیتر یا نویزگیر مودم کرده اند. اگرچه در جعبه بسیاری از مودم های ADSL یک اسپلیتر هم از طرف شرکت سازنده قرار می گیرد اما خیلی از برندها نیز از انجام دادن این کار خودداری کرده و این قطعه را به صورت جداگانه به فروش می رسانند.

از جمله برندهایی که به تولید این قطعه روی آورده اند می توان به اسپلیتر کی نت (K-NET)، تی پی لینک (TP-Link) و دی لینک (D-Link)، هواوی، نتیس، باسئوس، کی نت، تی تل، دی تک، دی ایکس، جنریک، تک گجت و … اشاره نمود.

نکاتی که باید در هنگام نصب اسپلیتر مودم ADSL به آن دقت کنید

• در هنگام نصب حتما سوکت ها و کیفیت اتصالات را بررسی کنید تا به درستی به اسپلیتر متصل شده باشند.
• اگر با نصب اسپلیتر مودم ADSL باز هم تلفن شما نویز داشت، مودم خود را مقداری از تلفن فاصله دهید.
• اگر در خانه یا محل کار دو یا چند تلفن دارید باید به ازی هر تلفن یک اسپلیتر قرار دهید.
• اسپلیتر را در محلی که به آن آب یا باران می خورد قرار ندهید.
• اگر پس از نصب اسپلیتر همچنان اینترنت قطع و وصل می شود یا پینگ بالایی دارید، امکان دارد که اسپلیتر خراب شده باشد و باید اقدام به خرید اسپلیتر جدید کنید.

عکس نویز گیر مودم یا اسپلیتر

علائم و نشانه های خراب شدن اسپلیتر مودم

به هر حال این دستگاه هم ممکن است در اثر نوسانات، جریان برق ورودی اضافه یا به پایان رسیدن طول عمر دچار مشکل شده و عملکرد درستی روی خط شما نداشته باشد. در این حالت خرابی اسپلیتر باعث می شود که هم کیفیت اینترنت شما افت کند و هم سر و صدای عجیب به گوشی تلفن شما باز گردد، در مورد نشانه ها و علائم خراب شدن و ایراد در اسپلترهای مودم صحبت می کنیم.

موارد زیر از جمله متداول ترین نشانه های خراب شدن دستگاه نویز گیر شما خواهد بود.

• نوسان شدید در اینترنت و استفاده از خط تلفن
• پینگ بالا
• قطع مکرر اتصال اینترنت
• قطع شدن ارتباط تلفن حین استفاده از اینترنت و یا برعکس

تشخیص خرابی اسپلیترها

روشی وجود دارد که از سلامت Splitter آگاه شوید. در وهله اول، مودم خود را از کار انداخته و خاموش کنید سپس اسپلیتر را از خط تلفن جدا کنید و سیم را به صورت مستقیم به مودم متصل کرده و مودم را روشن کنید. اجازه دهید که عملیات اتصال مودم به شبکه انجام شده و حالا کلیدهای ترکیبی ورود به پنجره Run در ویندوز را فشار دهید. در پنجره Run عبارت cmd را تایپ کنید. حالا محیط خط فرمان ویندوز اجراء خواهد شد.

این دستور را وارد کنید : Ping 4.2.2.4 –t

حالا رنج عددها را به خاطر بسپارید، ممکن است TTL روی 50 و زمان پینگ و ارسال پاکت های داده روی 100 تا 150 میلی ثانیه باشد.

حالا مودم را خاموش کرده و این بار سیم تلفن را به اسپلیتر متصل کرده و گوشی خانگی را وصل کنید؛ اجازه دهید که اینترنت متصل شود. دوباره همین عمل را تکرار کنید. اگر اعداد نمایش داده شده تغییرات کلی و زیادی داشتند به طبع اسپلیتر شما دچار مشکل است و نمی تواند به خوبی داده ها و صدا را از هم تفکیک کند. معمولاً این دستگاه ها ارزش تعمیر ندارند، در نتیجه بهتر است که آن ها را تعویض کنید. همین طور پیشنهاد می کنیم که در هنگام خرید اسپلیتر مودم، به سراغ برندهای شناخته شده و لیبل های معتبر بروید.

جمع بندی

اسپلیترها با اینکه دستگاه کوچک و جمع و جور هستند، برای پایداری اینترنت ADSL وسیله ای مهم و ضروری به شمار می روند. همچنین قیمت این محصولات بسیار پایین بوده و در صورت خرابی بهتر است که به جای تعمیر، یک اسپلیتر نو تهیه کنید.